ĐƯỜNG DÀI CHẬP CHÙNG, XA XA ĐỒI MƠ...
Hạnh phúc có phải là một điểm đến? Lại muốn đến điểm hạnh phúc đó có phải bạn phải đi qua một con đường? Như vậy, hạnh phúc không phải là ở đây và bây giờ theo cách hiểu vu vơ, nông cạn, hời hợt của một nhóm đông người xưa nay. Xin cho ra những ví dụ cụ thể, rõ ràng mà ai ai rồi cũng sẽ xúm đè hiểu ra rất dễ dàng tuy đã quá trễ tràng như sau.

Bạn muốn đi tham quan những thủa ruộng bậc thang đẹp ơi là đẹp của những người anh em, người chị em dân tộc ở Lào Cai, Lạng Sơn chẳng hạn. Hay bạn muốn lên thăm cao nguyên bạt ngàn đá với đá Hà Giang, rồi cột cờ Lũng Cú đứng sừng sựng, hiên ngang giữa đất trời Tây Bắc, và nhà rường của vua Mèo qua dòng chảy mài miệt của thời gian vô tận... Hoặc bạn muốn trực diện ngắm hoàng hôn, ngắm bình minh mặt Hồ Gươm tĩnh lặng ra thế nào mà khi xem trên ảnh chụp lại đẹp và thơ mộng, gợi nhớ gợi thương đến thế? Còn rất nhiều các địa danh, các điểm đến mê hồn, tuyệt đẹp ở khắp đây kia của thế giới, của quê hương Việt Nam mà bạn chưa một lần đến thăm. Các địa danh nêu trên chỉ là một trong các thắng cảnh nổi tiếng mà thôi mà bạn cần phải đến nếu bạn thích đến. Các hình ảnh địa danh này với mạng thông tin như ngày nay thì chỉ cần bạn ngồi tại chỗ, nhắp vào bàn phím điện thoại, máy tính thì nó sẽ hiện ra đầy đủ để cho bạn xem nhìn thỏa thích.

Ai đi vô trong Nam, kìa, ai đi ra ngoài Bắc...

Nhưng muốn đi đến các địa danh, các thắng cảnh này để mục sở thị mắt thấy tai nghe tay rờ đụng cụ thể, rõ ràng của các giác quan cảm thụ thì chúng tôi yêu cầu bạn phải đứng dậy, ra khỏi nhà và đi qua một con đường. Lại muốn đi đến các địa danh, thắng cảnh như đã nói thì ít nhất bạn phải tìm được người hướng dẫn cho bạn cách đi. Người đó là ai? Thưa đó chính là các hướng dẫn viên du lịch ở mỗi địa phương có địa danh, thắng cảnh. Chính người này sẽ nói cho bạn biết từng điểm đặc biệt của mỗi địa danh cùng những con đường và những điều kiện mà bạn cần phải có, phải chinh phục nếu bạn muốn đến với nơi này, không phải ở điểm kia. Tiếp đó. Sau khi bạn nghe rõ ràng những gì mà người hướng dẫn du lịch khai mở, bồi bổ rồi bạn sẽ lên đường với hành lý, tư trang đã chuẩn bị đầy đủ. Hoặc chính người hướng dẫn này sẽ cùng bạn lên đường đi đến các địa danh, thắng cảnh cũng không chừng.

Như vậy, đến đây bạn đã hiểu chuyện gì là chuyện gì hay chưa?

Nếu bạn chưa hiểu thì xin mời bạn nghe tiếp tục vậy. Ngoài cách này ra thì trên đời không còn cách nào khác khả dĩ hay hơn được nữa để bạn lắng nghe cho nổi. Bởi nếu như đã có cách nào đó hay, tốt hơn thì hôm nay chúng tôi ngồi đây viết bài này để làm gì? Lại nếu như tất cả mọi người đã hiểu hết rồi thì người ta đâu thể viết, giảng Tứ Diệu Đế là Khổ Tập Diệt Đạo? Bạn đã hiểu chưa?

Tóm lại. Mấu chốt câu chuyện, bài viết là chỗ này đây. Cái mà bạn hăng hái, sốt sắng, mòn mỏi, hy vọng đi tìm chính là địa danh, điểm đến. Chớ không phải bạn đi tìm con đường dẫn đến các địa danh. Bạn đi tìm con đường dẫn đến các địa danh để làm gì? Điên à? Cũng như cái mà bạn khắc khoải, mài miệt, làm gã cùng tử lang thang đi tìm tự ngàn xưa cho mãi đến ngàn sau là nơi hết khổ, tức Diệt đế. Chứ không phải bạn đi tìm con đường. Bạn đừng tự vu vơ đánh tráo, lừa dối lấy chính mình, cho rằng mục đích là lộ trình. Mục đích và lộ trình là hai phạm vi, hai lĩnh vực khác nhau hoàn toàn đến một trời một vực đấy các bạn ạ! Nhưng để đi đến các địa danh, các thắng cảnh thì buộc bắt, bạn lưu ý, bởi không còn cách nào khác hơn được nữa. Các bạn phải dám gồng mình, chấp nhận tất cả mọi gian nan, thử thách nghiệt ngã. Dám đi qua một con đường! Cho dù con đường đó dài hay ngắn, dễ đi hay khó đi...

Đường dài chập chùng, 
Xa xa đồi mơ.
Ai đứng bên kia đường
dừng chân hỏi thăm đôi lời, dừng chân hỏi thăm đôi lời...

Những chiều hành quân ôi những chiều hành quân tím chiều hoang biền biệt...

Cho nên, để nói cho dễ hiểu, dễ nhớ hơn nữa. Như địa danh nổi tiếng Sa Pa ngoài kia chẳng hạn. Địa danh đó tự ngàn xưa cho mãi đến ngàn sau nó cứ nằm tại đó và tại đó trên bản đồ hành chính như vậy là như vậy. Bạn muốn đến đó với nó thì bạn phải di chuyển, bước ra khỏi từ Quy Nhơn rồi Quảng Ngãi, Huế, Hà Tĩnh, Hà Nội, vvv... rồi sau mới đến nó. Chứ bạn không thể tự động tháo rời, tẩy xóa, di dời nó ra khỏi bản đồ như đã nói mang về đặt tại Quy Nhơn để bạn hoặc mọi người xúm đặt từng bước chân tham quan lên nó. Điều này không bao giờ có thể xảy ra. Bạn có đồng ý với luận điểm này hay không? Cái gì? Không à? Tại sao? Đồng ý? Tốt lắm. 

Thế mà, lạ thật, trong Phật giáo hơn 2500 năm nay lại xúm đè cứng ngắc, làm chuyện ngược đời là di dời Sa Pa ra khỏi bản đồ mang về đặt cạnh Quy Nhơn để cùng nhau tổ chức tham quan, cùng nhau hội hè, giới thiệu thao thao bất tuyệt nghe bắt điếc đầu điếc óc đấy các bạn ạ! Nếu các bạn cho chúng tôi nhàn cư vi bất thiện ăn nói quàng xiên, bậy bạ. Tội nghiệp. Thế không phải kinh sách nào của tu sĩ các hệ phái Phật giáo xưa nay cũng xúm đè cứng ngắc viết, giảng rằng điểm đến -Diệt đế- có mặt trước con đường -Đạo đế- chẳng phải hay sao?

Giờ thì chiều tối rồi,
Đi cho mau người ơi.
Đi cho qua cánh rừng
chập chùng có bấy nhiêu lời, chập chùng có bấy nhiêu lời...

Chào các thân hữu.

Đà Nẵng, lúc 17h29 ngày 16 tháng 10 năm 2018
Bốn niệm xứ